درمان ریشه root canal therapy (یا به اصطلاح عصب کشی) زمانی ضرورت پیدا می کند که پالپ یا بافت زنده داخل دندان دچار التهاب یا عفونت شود. در این هنگام پس از بی حس کردن دندان، این بافت ملتهب خارج می شود و داخل ریشه با مواد خاصی به نام گوتاپرکا پر می شود. شایع ترین علت نیاز دندان به روت کانال تراپی پوسیدگی وسیع است اما عوامل دیگری مانند ضربه، سایش شدید، بیماری لثه، درمان های متعدد ترمیمی یک دندان و پروتز (روکش دندان) هم می تواند مسبب درمان ریشه باشد.
اغلب افراد درد دندان، حساسیت به غذاهای گرم و سرد، در هنگام جویدن، آبسه، تورم یا خروج چرک را از نشانه های ضرورت درمان ریشه می دانند اما باید به این نکته توجه داشت که در بسیاری موارد دندان نیازمند درمان ریشه فاقد درد یا هیچ علامتی است زیرا بافت عصبی داخل دندان از بین رفته است. در این موارد دندانپزشک و معتمد مسئول با توجه به معاینه کلینیکی و کلیشه رادیگرافی، ضرورت درمان ریشه را به بیمار توضیح می دهد.
تعداد ریشه ها، شکل و قطر آن ها، وجود کانال های اضافه و جانبی، دفاع بدن، مهارت دندانپزشک و استفاده از تجهیزات پیشرفته و به روز دنیا در پیش آگهی درمان دارای اهمیت است.
در برخی ریشه ها با کانال های منحنی و زاویه دار استفاده از تجهیزات خاص با انعطاف پذیری بالا جهت روت کانال تراپی ضروری است. در صورتیکه بافت ملتهب تا انتهای ریشه خارج نشود، باکتری های باقیمانده در انتهای ریشه باعث ایجاد کیست، گرانولوم یا آبسه می شوند. بدین ترتیب درمان ریشه مجدد با هزینه بالاتر، جراحی اپیکو و گاها خارج نمودن دندان ضرورت می یابد.
استفاده از تجهیزات پیشرفته مانند اپکس لوکتیور و موتور روتاری و دانش و مهارت دندانپزشک در معالجه ریشه صحیح موثر است.
گاهی متعاقب درمان ریشه با توجه به مکانیسم دفاعی بدن بیمار و نوع بیماری دندان از چند ساعت تا چند روز درد وجود دارد که با تجویز مسکن های معمول برطرف می شود.
